hit counter
header

vetzucht

Obesitas bij kinderen

Steeds meer kinderen lijden aan overgewicht. Natuurlijk hebben kinderen nog steeds minder last van aan het gewicht gerelateerde gezondheidsproblemen dan volwassenen, maar kinderen met overgewicht lopen beduidend meer risico op te groeien tot zwaarlijvige volwassenen en tal van aandoeningen te krijgen.

Oorzaken van overgewicht bij kinderen

Kinderen kunnen om verschillende redenen last krijgen van overgewicht. De meest voorkomende oorzaken zijn genetische factoren, een gebrek aan lichaamsbeweging, ongezonde eetpatronen of een combinatie van deze factoren. Alleen in zeldzame gevallen wordt overgewicht veroorzaakt door een medische aandoening, zoals een hormonaal probleem.

In één familie zijn er vaak meer mensen die aan overgewicht lijden, maar dat betekent niet dat alle kinderen in die familie zwaarlijvig zullen zijn.
Het dieet en de activiteitsgraad van een kind spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van overgewicht. Kinderen zijn over het algemeen ‘passiever’ dan vroeger en brengen meer tijd door achter de televisie of de computer.

Risico’s

Obese kinderen lopen meer risico op een aantal aandoeningen, waaronder:

– Hoge cholesterol
– Hoge bloeddruk
– Hartproblemen
– Diabetes
– Beenderproblemen
– Huidaandoeningen zoals schimmelinfecties, milaria rubra en acne

Hoe weet ik of mijn kind aan overgewicht lijdt?

De beste persoon om vast te stellen of je kind aan overgewicht lijdt of niet is je dokter. Om vast te stellen of je kind te zwaar is zal hij de grootte en het gewicht van je kind meten. Hij zal ook rekening houden met de leeftijd en het groeipatroon van je kind. Obesitas vaststellen bij kinderen kan moeilijk zijn omdat de groei van kinderen onvoorspelbaar is.

Hoe kan je als ouder helpen?

– Als je kind aan overgewicht lijdt, is het belangrijk dat je hem laat merken dat je er bent om hem te steunen. Het zelfbeeld van kinderen is in grote mate afhankelijk van hoe ouders over hen denken. Maak duidelijk dat je je zoon of dochter accepteert zoals die is. Praat er heel open over.

– Het is niet aan te raden je kind anders te behandelen omdat het zwaarlijvig is. In plaats daarvan kun je je er beter op focussen je families fysieke activiteit en eetgewoonten te veranderen. Door de hele familie te betrekken voelt je kind zich niet alleen.

– Geef zelf het goede voorbeeld en toon je kinderen dat sporten en bewegen erg leuk kunnen zijn.

– Plan familieactiviteiten waar veel beweging bij komt kijken: zwemmen, een kajaktocht, een zoektocht in het bos, etc.

– Let op de gevoelens van je kind. Veel kinderen met overgewicht zijn onzeker over bepaalde activiteiten. Ga op zoek naar iets dat je kind graag goed en waar het zich zeker over voelt.

– Probeer de tijd die je gezin en jij voor de televisie en de computer doorbrengen te limiteren.

Wat zijn galstenen?

Galstenen zijn stukken vast materiaal in de galblaas of in de buizen van het galsysteem. De meest voorkomende vorm is gemaakt van cholesterol.
Ongeveer 10% van de mensen heeft galstenen. Maar de meeste mensen met galstenen ondervinden geen symptomen en weten niet eens dat ze er hebben. Soms kunnen galstenen wel buik- of rugpijn veroorzaken. In zeer zeldzame gevallen kunnen galstenen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken.

Oorzaak

Galstenen vormen zich in de galblaas, een klein peervormig orgaan naast de lever in de rechterkant van de onderbuik. De lever vormt gal, dat erg belangrijk is voor de vertering van vetten. De gal wordt afgevoerd naar de galblaas, weer het wordt opgeslagen. Als er voedsel, en vooral vet voedsel, in de darm komt, perst de galblaas de gal via de afvoerbuis naar de dunne darm om het vet af te breken en zo mee te zorgen voor een goede spijsvertering.

Volgens verschillende studies zouden galstenen gevormd worden als:
– de gal meer cholesterol bevat dan hij kan oplossen.
– er in de gal te veel bilirubine of andere substanties die ervoor zorgen dat het cholesterol harde kristallen vormt zitten
– de gal te veel zouten bevat om het vet af te breken
– de galblaas niet samentrekt en zich regelmatig van de gal ontdoet

Symptomen

Zware pijn in de bovenbuik die opeens opkomt en een halfuur tot enkele uren duurt
– Pijn onder de rechterschouder of in het rechterschouderblad
Misselijkheid of braken
Indigestie na het eten van vet voedsel

Is obesitas een risicofactor voor galstenen?

Obesitas is een sterke risicofactor bij de ontwikkeling van galstenen, vooral bij vrouwen. Zwaarlijvige mensen zullen sneller galstenen ontwikkelen dan mensen met een gezond gewicht. Zij produceren vaak grotere hoeveelheden cholesterol, wat ertoe leidt dat gal meer cholesterol bevat dan het kan oplossen. En wanneer dat gebeurt, kunnen zich galstenen vormen. Obese personen kunnen ook galblazen hebben die zich niet normaal of niet volledig ledigen.

Is gewichtsverlies een risicofactor voor galstenen?

Een streng dieet volgen kan het risico op galstenen vergroten. Waarschijnlijk komt dat doordat het evenwicht tussen de galzouten en cholesterol in de galblaas verstoord wordt. Ook regelmatig veel gewicht verliezen en terug aankomen verhoogt het risico op galstenen.

Om het risico op galstenen tijdens je dieet te beperken, kun je er best voor kiezen geleidelijk aan af te vallen in plaats van een zogenaamd crashdieet te volgen. Ook regelmatig sporten en bewegen kan het risico op galstenen beperken.

Denk nu niet dat je beter geen gewicht kan verliezen, omdat je daarmee het risico op galstenen vergroot. Obesitas wordt namelijk verbonden met veel meer aandoeningen, waaronder diabetes type 2, hoge bloeddruk, hartziekten, beroertes, bepaalde soorten kanker, slaapapneu, osteoartritis en fatty liver disease.

Behandeling

In de meeste gevallen is een chirurgische verwijdering van de galblaas nodig. Deze operatie wordt een cholecystectomie genoemd. In de overige gevallen worden geneesmiddelen ingeschakeld.

Je leven na een gastric bypass

Ondanks het feit dat een gastric bypass een grote ingreep is waarna je je levensstijl helemaal overhoop moet gooien, zouden de meeste patiënten er meteen weer voor kiezen. Voormalige gastric bypass-patiënten verliezen gemiddeld meer dan 50 kilo. Zij voelen zich beter, actiever en nemen aanzienlijk veel minder medicatie tegen obesitasgerelateerde gezondheidsproblemen (diabetes, hoge bloeddruk, slaapapneu, enz).

Risico’s

Gastric bypass-chirurgie is niet altijd even gemakkelijk of veilig. Het percentage dodelijke ingrepen ten gevolge van complicaties ligt rond 1%. Bijna 20% van de patiënten hebben aanvullende chirurgie nodig om complicaties zoals abdominale hernia te herstellen. Door malabsorptie in het verkorte spijsverteringskanaal, ontwikkelt ongeveer 30% van de patiënten aandoeningen die te wijten zijn aan ondervoeding, zoals bloedarmoede of osteoporose.

Eetgewoonten

Het grote voordeel van een gastric bypass is natuurlijk dat de medische aandoeningen ten gevolge van obesitas zullen verdwijnen, het nadeel is dat je je eetgewoonten permanent moet veranderen. Voor de operatie moeten patiënten dus kunnen aantonen dat ze de ingreep ook psychologisch aankunnen. Kunnen ze hun levensstijl wel aanpassen en gezond leren eten?

Een gastric bypass is geen magische ingreep waarmee je gewicht in geen tijd verdwijnt en je verder niets hoeft te doen. Veel patiënten willen dat niet onder ogen zien. Na de operatie moeten patiënten dagelijks meerdere kleine, maar voedselrijke maaltijden innemen. Te veel eten of te zwaar, te gesuikerd of gefrituurd voedsel eten kan de maag overbelasten en leiden tot dumping.

Dumping is het fenomeen dat optreedt wanneer het voedsel de maag vult en rechtstreeks naar de dunne darm loopt. Patiënten hebben dan last van misselijkheid, zweten en rillingen. Patiënten moeten na de operatie leren grondig te kauwen. Meteen na de ingreep vooral veel proteïnen innemen, om zo de beschadigde cellen terug te herstellen.

Chemische veranderingen

Na een gastric bypass vermindert het hormoon ghreline, ook wel het ‘hongerhormoon’ genoemd, in het lichaam van de patiënten. Daardoor hebben ze minder de neiging om te eten. Maar na ongeveer zes tot negen maanden zullen de meeste patiënten weer evenveel honger hebben als voorheen.

Welke soorten obesitaschirurgie bestaan er?

Mensen met een zware vorm van obesitas of zwaarlijvigheid, die alles al geprobeerd hebben, zien vaak nog maar een oplossing: obesitaschirurgie. Maar welke soorten obesitaschirurgie bestaan er eigenlijk?

Maagverkleiningen

Maagband of maagring: onder de slokdarm plaats je een ring rond de maag, waardoor je een hindernis creëert en het voedsel minder gemakkelijk doorkan.Masonoperatie: bij deze operatie wordt een deel van de maag dichtgeniet, zodat de toegang tot de maag voor een deel belemmerd wordt en het voedsel minder gemakkelijk doorstroomt.Nadelen: patiënten kunnen niet meer alles eten wat ze willen. Als ze te veel eten, moeten ze braken.

Operaties die vertering verhinderen

Scopinaro-ingreep: het eten vermengt zich normaal in het begin van de dunne darm met gal- en pancreassap. Maar als je een deel van die dunne darm in twee opsplitst, vermengen het voedsel en de verteringssappen zich pas aan het eind.Door die gedeeltelijke vertering komen er minder vetten in het bloed terecht.Nadelen: belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamines, calcium,ijzer en magnesium, worden te traag in het bloed opgenomen. De patiënt zal dus voedingssupplementen moeten innemen.

Combinatie maagverkleining en vertering verhinderende ingreep

Gastric bypass: de maag wordt in twee delen opgesplitst, waarbij het kleine bovenste deel als reservoir werkt. Dat reservoir wordt verbonden met de dunne darm, waarvan een stuk wordt overgeslagen.Nadelen: meer kans op lekken

Wat is Scopinaro?

Een biliopancreatische derivatie is de meest drastische operatie ter behandeling van obesitas. Vanwege de vele complicaties wordt de ingreep bijna niet meer toegepast. De operatie wordt doorgaans ‘Scopinaro’ genoemd, naar de chirurg die de ingreep in 1976 voor het eerst uitvoerde.

Bij een Scopinaro wordt eerst een groot deel van maag (ongeveer de helft) weggenomen, zodat de patiënt minder zal kunnen eten. Vervolgens wordt, net zoals bij de gastric bypass, een deel van de dunne darm omgelegd (bypass). Het laatste deel van de dunne darm aan het resterende deel van de maag vastgemaakt. Omdat het risico op galstenen na deze ingreep erg groot is, wordt ook de galblaas verwijderd.

Het gewichtsverlies komt op twee manieren tot stand. Enerzijds zal de patiënt zelf minder eten ten gevolge van zijn verkleinde maaginhoud. Anderzijds blijft het gewichtsverlies bestaan door de malabsorptie. Door de bypass vermengt het voedsel zich pas later met de gal- en pancreassappen, waardoor het lichaam minder vetten en koolhydraten opslaat.

Nadelen en complicaties

Naadlekkage
Risico op wondbreuk (scheur in de buikwand, kan uiteindelijk leiden tot buikvliesontsteking, wat zeer gevaarlijk is)
Maagzweren
Vaak diarree (vooral na vettig eten) en stoelgang met een hinderlijke geur
Risico op vitamine- en mineralentekorten
Risico op maagzweer op de overgang tussen maag en dunne darm
Eiwittekorten
Dumpingsyndroom: buikkrampen bij consumptie van suikers
• …