hit counter
header

Hoe help je iemand met een eetstoornis?

Mensen die lijden aan een eetstoornis als anorexia, boulimie of binge eating disorder zullen dat in de eerste plaats proberen te verbergen voor hun omgeving. Het kan dus lang duren voor je eindelijk weet wat er aan de hand is.

Over praten

Als je een vermoeden hebt dat iemand een eetstoornis heeft, is het niet gemakkelijk die persoon daarover aan te spreken. Probeer dus eerst een goed beeld te krijgen van het eetpatroon van die persoon.

Als je vermoeden sterker wordt, kun je best gewoon eerlijk zijn. Neem hem of haar apart en vertel wat je denkt. Zeg hem/haar dat je je zorgen maakt en bied je hulp aan.

Probeer een luisterend oor te bieden en begripvol te zijn. Verwijten maken of het gedrag afkeuren heeft zeker geen zin. Probeer hem/haar te overhalen er met een dokter of specialist over te praten.

Eetstoornis bedwingen

Als de eetstoornis is vastgesteld, heeft het geen zin de persoon in kwestie te dwingen tot eten of minder eten. Het eetgedrag controleren werkt zelfs averechts.

Begin niet iedere keer over eten, maar doe samen dingen die niets met eten te maken hebben. Zo zorg je ervoor dat de patiënt zich bij je op zijn of haar gemak blijft voelen. Mensen met een eetstoornis geraken meestal vanzelf in een sociaal isolement, dus laat de persoon merken dat je er altijd voor hem bent.

Probeer hem of haar er zoveel mogelijk van te overtuigen dat professionele hulp een uitweg kan bieden. Ouders, zussen, broers of vrienden kunnen het soms zo moeilijk hebben met een eetstoornis van een naaste dat ze zelf ook gebaat zijn bij professionele hulp.

Mythe: ‘Als je alleen voedsel met weinig vetten eet, verlies je gewicht’

‘Weinig vetten’ of ‘vetvrij’ betekent niet noodzakelijk met weinig calorieën of caloriearm. Het is waar dat je van voedsel met veel vet bijkomt, maar ander voedsel kan bijvoorbeeld suiker of verdikkingsmiddelen bevatten om de smaak en de textuur te bevorderen. Suiker wordt door het lichaam omgezet in vet.

Vaak worden vetvrije producten aangevuld met extra bestanddelen, om zo het verlies van smaak en textuur goed te maken. die extra bestanddelen leiden op hun beurt tot extra calorieën. Zo bevatten koolhydraten en proteïnen 7 kcal per gram, alcohol 7 kcal per gram en vetten zelf 9 kcal per gram.

Ook de hoeveelheid die je van de producten gebruikt speelt heel erg mee. Soms kopen mensen halvarine, waar ze dan vervolgens twee keer zoveel van op hun boterham smeren.

Vetvrije producten hebben wel zonder twijfel een positief effect op mensen die een gezond gewicht hebben maar hun risico op kanker of hart- en vaatziekten willen beperken.

Mythe: ‘Een traag metabolisme voorkomt gewichtsverlies’

Mensen die tevergeefs gewicht proberen te verliezen en bij wie geen enkel dieet lijkt te baten, geven de schuld vaak verkeerdelijk aan hun ‘traag metabolisme’. Deze afvalmythe blijkt niet te kloppen.

Volgens onderzoeken stijgt het metabolisme in rust van een persoon zelfs naargelang hij meer weegt. Het metabolisme in rust is de snelheid waarmee je lichaam calorieën verbrandt als het geen fysieke inspanning doet.

Het metabolisme in rust kan gebruikt worden om uit te vinden hoeveel calorieën een persoon per dag nodig heeft. Iedere persoon heeft een ander metabolisme, maar het is nooit bewezen dat mensen met een trager metabolisme sneller bijkomen.

De meeste mensen die lijden aan overgewicht hebben dus helemaal geen stofwisselingsproblemen, maar consumeren teveel calorieën en doen te weinig aan lichaamsbeweging. Om gewicht te verliezen moet je meer calorieën verbranden dan je verbruikt. Een goed en gezond dieet in combinatie met lichaamsbeweging zou in principe dus de oplossing moeten zijn.

Wat is Orthorexia nervosa?

Orthorexia nervosa is een eetstoornis die zich uit als een obsessie voor gezond eten. De eetstoornis is verwant aan anorexia nervosa. Orthorexia is nog niet erkend als ziektebeeld.

Orthorexiapatiënten zijn voortdurend bezig met gezond eten. Waar patiënten van andere eetstoornissen vooral bezig zijn met de hoeveelheid van eten, zijn orthorexiapatiënten geobsedeerd door de aard van het eten. Ze weigeren te eten wat zij als ‘ongezond’ beschouwen.

De patiënten gaan meestal voedsel met vet of conserveringsmiddelen vermijden. In de eerste plaats verdwijnen vlees, vis, zuivel, kaas en graan al van het menu. Vaak mondt dat uiteindelijk uit in een dieet met enkel rauwe (biologische) groenten en fruit.

Mensen die aan othorexia lijden, bewegen vaak ook veel. Ze vinden dat dat bij een gezonde levensstijl hoort. Maar op die manier verbruik je meer calorieën dan je binnenkrijgt.

Het begrip orthorexia werd in 1997 geïntroduceerd door dokter Steve Bratman, zelf een voormalige orthorexiapatiënt.

Gevaren

De voeding die een persoon met orthorexia consumeert is te eenzijdig. Daardoor krijgt hij of zij te weinig essentiële voedingsstoffen binnen en kan hij of zij heel mager worden en van allerlei lichamelijke klachten last krijgen. Denk aan maagklachten, spierkrampen, menstruatiestoornissen, hartritmestoornissen lever- en nierbeschadigingen.

Patiënten

In tegenstelling tot mensen met eetstoornissen als boulimie of anorexia, hebben personen met orthorexia over het algemeen geen negatief zelfbeeld. In tegendeel, ze voelen zich zelfs superieur. Waar andere mensen moeite hebben ongezond voedsel te laten staan, kiezen zij enkel en alleen maar voor gezond voedsel.

Oorzaken

Er is geen specifieke oorzaak te noemen voor orthorexia, maar verschillende factoren spelen wel een rol. Zo kan de omgeving een belangrijke rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan een ontwrichte gezinssituatie. Andere factoren kunnen psychologisch of traumatisch van aard zijn.

Wat is het jojo-effect?

Als je in korte tijd veel gewicht verliest, is de kans groot dat je meteen nadat je stopt met afvallen enorm veel bijkomt. Dit noemen we het jojo-effect. Sommige mensen wegen even na afloop van hun dieet zelfs weer zwaarder dan voordat ze begonnen met afvallen.

Het fenomeen komt vaak voor na het volgen van een zogenaamd ‘crashdieet’. Tijdens zo’n dieet krijgt het lichaam een signaal en gaat het zich gedragen alsof het zich in een noodtoestand bevindt. Het voedsel dat je eet, zal je lichaam opslaan als vetreserves. Na het dieet bereidt het lichaam zich voor op een nieuwe ‘noodtoestand’ en zal het alles blijven opslaan in de vetten.

Een tweede gevolg van een crashdieet is dat je spiermassa afneemt. Minder spieren betekent een lagere verbranding. En zo kom je er uiteindelijk veel slechter vanaf dan voor je dieet. Je spiermassa is afgenomen, je hebt een hoge vetpercentage en bovendien kom je in een razendsnel tempo bij!

Als je het jojo-effect wilt voorkomen, kun je best niet beginnen aan een hongerdieet, maar op een verantwoorde (en langzamere) manier afvallen.

BCM-dieet

BCM is een voedings-en dieetprogramma waarbij je werkt aan de  verbetering van je lichaamssamenstelling en op die manier afvalt. De dieetmethode maakt gebruik van maaltijdvervangers. Op een dag mag je 2 BCM-vervangmaaltijden gebruiken, naast een gewone maaltijd.
Voordat je begint, wordt je lichaamssamenstelling gemeten op basis van een speciaal ontwikkelde BIA-methode. Dat staat voor Bio-elektrische Impedantie Analyse. De BIA-computer maakt aan de hand van vier elektroden op je handen en voeten een analyse van je hoeveelheid spiermassa, vocht en vet in je lichaam. Op basis daarvan stelt men een speciaal op maat gesneden dieet op.

Terwijl je het BCM-programma volgt, moet je op regelmatige tijdstippen nog een BIA-meting laten uitvoeren. Zo wordt je body cell mass, oftewel de afname van je vetmassa in combinatie met het behoud van de spiermassa en het vochtgehalte, in kaart gebracht.

Professionele voedingsadviseurs ondersteunen je bij het afvallen. Zo kun je er zeker van zijn dat je je gezondheid niet op het spel zet door een te snel gewichtsverlies.

Tijdens het programma word je ook aangezet tot een gezondere eet- en leefstijl. Daartoe maakt het BCM-programma gebruik van de Precon-voedselpiramide. Deze piramide werd ontwikkeld door artsen en voedseldeskundigen. Een gezonde maaltijd is rijk aan koolhydraten en vezels, bevat voldoende eiwitten, maar weinig vetten en suikers.

Wat zijn afslankpillen?

Afslank- of dieetpillen zijn populaire middeltjes om af te vallen. Afslankpillen zorgen ervoor dat er minder vet wordt opgenomen in het lichaam en calorieën er sneller verbrand worden.
Afslankpillen gebruik je terwijl je nog blijft eten. De zogenaamde ‘fatburners’ zijn erg populaire afslankpillen. Deze pillen zorgen voor een betere verbranding van de calorieën.

Uit onderzoeken naar afslankpillen bleek dat het gebruik van afslankpillen over het algemeen vrij weinig nut heeft. Over het algemeen verloren de onderzochte patiënten hooguit een paar kilo. Sommige dieetpillen zijn zelfs schadelijk voor de gezondheid.

Natuurlijke bestanddelen

Een aantal voorbeelden van afslankpillen met een natuurlijke basis:

L-Carnitine afslankpillen: In de winkelrekken vind je veel verschillende soorten afslankpillen. L-carnitine-pillen zorgen ervoor dat de opgeslagen vetten getransporteerd kunnen worden naar het gedeelte van de cel waar ze uiteindelijk verbrand worden. om dit effect te bereiken, gaan de vetzuren een verbinding aan met de L-carnitine.

CLA- en chroom-afslankpillen:
Er bestaan verschillende merken voedingssupplementen. Een CLA- of chroom-afslankpil houdt de bloedsuikerspiegel normaal en voorkomt zo een hongergevoel.

Omega 3-vetzuren:
Sommige afslankpillen bevatten omega 3-vetzuren. Die zitten onder meer in vette vis en zorgen voor een verhoging van de stofwisseling.

Geneesmiddelen

Naast de tientallen afslankpillen op basis van natuurlijke bestanddelen, zijn er ook afslankpillen die je op doktersvoorschrift kunt krijgen. Goede voorbeelden hiervan zijn Reductil en Acomplia (Rimonabant). Deze geneesmiddelen werken, maar worden alleen voorgeschreven aan mensen die lijden aan obesitas (met een BMI van meer dan 30).

Calorieëndieet

Als je een calorieëndieet volgt, is het de bedoeling dat je je per dag aan een bepaalde hoeveelheid calorieën houdt. Veel voorkomende calorieëndiëten zijn het 1200 calorieën-dieet of het 1000 calorieën-dieet.

Als je je aan een van deze calorieëndiëten waagt, kun je maaltijden best opsplitsen in 6 eetmomenten per dag: een ontbijt, lunch, avondmaal en drie tussendoortjes.

Tijdens het dieet word je snel bewust van welk voedsel veel en welk minder calorieën telt. Zo leer je jezelf ook betere eetgewoonten aan. Het grootste nadeel van een calorieëndieet is dat je de hele dag bezig bent met het tellen van calorieën en voortdurend een calorielijst bij je moet hebben. Op zo’n calorielijst staan alle voedingsproducten en hun bijhorende calorieën.

Crashdieet

Het grootste punt van kritiek op calorieëndiëten is dat het hier gaat om zogenaamde ‘crashdiëten’. Je hongert jezelf uit en valt heel veel af in korte tijd. Maar als je stopt met diëten en jezelf weer een gewoon eetpatroon aanmeet, heb je al snel last van het zogenaamde jojo-effect. De verloren kilo’s kom je in een mum van tijd weer aan. Je lichaam gaat alle ‘extra’s namelijk weer opslaan als vetten.

Als je een calorieëndieet volgt, moet je ervoor zorgen de nodige voedingstoffen binnen te krijgen door bijvoorbeeld vitaminepillen in te nemen. Het is aan te raden het dieet nooit voor lange tijd te volgen.

Wat is een crashdieet?

Als je een crashdieet volgt eet je op een dag minder dan het menselijk lichaam eigenlijk nodig heeft. Door een crashdieet te volgen, val je op korter tijd zeer veel af, maar krijg je ook te weinig noodzakelijke voedingsstoffen binnen.

Bij een calorie-inname van minder dan 1300 calorieën per dag kunnen we gerust van een crashdieet spreken. Een volwassen man heeft ongeveer 2650 calorieën nodig, een vrouw ongeveer 2000.

Gevolgen

Je lichaam zal denken dat je een soort winterslaap gaat doen en zal vanzelf overschakelen naar ‘noodtoestand’. Je metabolisme (stofwisseling) zal op een lager pitje draaien om zo minder energie te verbruiken. Het lichaam zal de spiermassa aanspreken om zo extra energie te verkrijgen en het voedsel dat je toch binnenkrijgt opslaan als vetreserves.

Na het crashdieet zul je waarschijnlijk heel wat kilo’s kwijt zijn. Je zult spiermassa verloren hebben maar het vetvolume zal gelijk gebleven zijn. Als je terug meer gaat eten, zal je lichaam gaan ‘hamsteren’ voor het geval het weer met een ‘noodtoestand’ te maken krijgt. Zo kom je na het dieet in sneltempo weer bij. Dit noemen we het jojo-effect.

Verantwoord diëten

Een crashdieet kun je alleen op een verantwoorde manier volgen als je het niet te lang volgt en ervoor zorgt dat je de noodzakelijk voedingsstoffen binnenkrijgt. Je kunt je voeding altijd aanvullen met supplementen. Na het dieet moet je ervoor uitkijken dat je niet in je oude eetpatroon hervalt, anders vliegen de kilo’s er zo weer aan! Dat noemen we het ‘jojo-effect’. Daarom is het aan te raden over een langere periode op een rustig tempo af te vallen in plaats van in een keer alle kilo’s te willen kwijtspelen.

Voorbeelden

Voorbeelden van crashdiëten zijn: Sonja Bakker-dieet, ziekenhuisdieet, koolsoepdieet, sapdieet, fruitdieet, broodwisseldieet, enz.

Hoe de Kilo’s Eraf Wandelen

Als je wil afvallen is bewegen noodzakelijk. Wat veel mensen echter niet weten is dat het niet nodig is om zeer intensief te sporten om gewicht te verliezen. Sporten waarbij een matige inspanning vereist is, zoals bijvoorbeeld wandelen is een ideale manier om vet te verbranden.

Als je sport of beweegt, haalt je lichaam energie uit de verbranding van koolhydraten en vetten. Bij een matige inspanning verbrandt je lichaam vetten. Maar bij een intensieve inspanning gaat je lichaam koolhydraten verbranden. Als je vet wil verbranden kan je dus beter wandelen in plaats van hardlopen.

Voordelen

Wandelen kan je altijd en overal. Bovendien is het volledig gratis en hoef je dus geen duur fitnessabonnement aan te schaffen. Je hebt alleen comfortabele schoenen en een outfit nodig die je warm houdt in de winter en koel in de zomer.

Ook is wandelen een sport die op alle leeftijden kan uitgeoefend worden. Je krijgt immers niet snel last van spieren en gewrichten. Als je zwaarlijvig bent, kan wandelen een goede eerste stap zijn om meer aan sport te gaan doen.
Als tijdens het wandelen je hartslag lichtjes verhoogt en je het warm krijgt, loop je op het juiste tempo om vet te verbranden. Als je buiten adem geraakt ligt je tempo te hoog en moet je vertragen.

Kilo’s eraf

Tijdens het wandelen verbruik je ongeveer 150 calorieën per half uur. Als je iedere dag een half uurtje gaat wandelen, kan je na enkele maanden al een aantal kilo’s kwijt zijn.

De universiteit van Missouri in de Verenigde Staten heeft een onderzoek gedaan bij personen die iedere dag gedurende een twintigtal minuten met hun hond gingen wandelen. Gemiddeld raakten deze personen op 50 weken 6,3 kilo kwijt. Wandelen met je hond is zo niet alleen een noodzakelijk kwaad, maar ook de perfecte manier om die overtollige kilo’s kwijt te raken. Bovendien kan wandelen in groep (met vrienden of met kinderen) erg gezellig zijn.